Onderwijs

Toelichting noemenswaardige afwijkingen

• Onderwijsachterstandenbeleid (OAB) (SD) (incidenteel voordeel op de lasten ad € 1,6 miljoen; incidenteel voordeel op de baten ad € 1,3 miljoen)

Vanuit de rijksoverheid ontvangt de gemeente Nissewaard de specifieke uitkering onderwijsachterstandenbeleid (OAB). Het betreft een geoormerkt budget voor onderwijsachterstanden in een cyclus van 4 jaar. Deze OAB-cyclus loopt van 2019 t/m 2022.  
Er is een incidenteel voordeel op de lasten van € 1,6 miljoen. Dit wordt met name verklaard doordat vanuit 2021 € 2 miljoen is overgeheveld naar 2022 en dat deze middelen nog niet volledig zijn besteed. Daarnaast heeft er een correctie op een deel van de JOZ middelen 2021 plaatsgevonden en is de stand van de reserve per 31-12-2021 herzien, hierdoor komt een bedrag ad 219.000 in de exploitatie van 2022.  
Het jaar 2022 is het laatste jaar van de OAB-cyclus die eindigt per 31 december 2022. Per die datum vordert de rijksoverheid de opgebouwde OAB-reserve, ontstaan uit de tijdens de looptijd ontvangen OAB-middelen, terug met uitzondering van een bedrag ter hoogte van de helft van de door de gemeente ontvangen OAB-middelen in 2022. Dit bedrag kan binnen de wettelijke doelstellingen worden besteed in het volgende tijdvak van vier kalenderjaren. Voor de gemeente Nissewaard betekent dit dat alle resterende middelen 2022 ad € 1,3 miljoen van 2022 naar 2023 kunnen worden overgeheveld. Deze post maakt aldus voor € 1,3 miljoen onderdeel uit van de overheveling 2022 – 2023.

Aangezien het een doeluitkering betreft, staat tegenover het incidentele voordeel op de lasten ad € 1,3 miljoen een incidenteel nadeel op de baten ad € 1,3 miljoen.

• VSV/RMC/Kwalificatieplicht (SD)  (incidenteel voordeel op de lasten ad € 0,9 miljoen; incidenteel voordeel op de baten ad € 0,9 miljoen)

Overheid, scholen en gemeenten willen voorkomen dat jongeren zonder startkwalificatie school verlaten. Jongeren die het onderwijs verlaten met een startkwalificatie hebben een betere uitgangspositie in de samenleving. Gemeenten hebben hierin een wettelijke opdracht die is vastgelegd in de RMC wetgeving. Gemeenten zijn verplicht in regionaal verband samen te werken en hebben hier afspraken over gemaakt. Vanuit de rijksoverheid ontvangt de gemeente Nissewaard, via de gemeente Rotterdam, middelen voor VSV, RMC en kwalificatiemiddelen. Deze middelen worden ingezet voor de subregio ZHE en dienen achteraf verantwoord te worden. Het gaat hierbij om specifieke middelen.
In totaal is er een incidenteel voordeel op de lasten van VSV, RMC en Kwalificatieplicht ad € 0,9 miljoen. Dit wordt met name verklaard doordat deze middelen over 2022 nog grotendeels verdeeld moeten worden over de verschillende gemeenten. Hierover volgt besluitvorming in 2023. Aangezien het een specifieke uitkering betreft maakt deze post onderdeel uit van de overheveling 2022 - 2023.  

Aangezien het een doeluitkering betreft is deze post per saldo neutraal in de jaarstukken 2022 opgenomen. Tegenover het incidentele voordeel op de lasten ad € 0,9 miljoen staat een even groot incidenteel nadeel op de baten ad € 0,9 miljoen.

• Nationaal Programma Onderwijs (SD) (incidenteel voordeel op de lasten ad € 1 miljoen; incidenteel voordeel op de baten ad € 1 miljoen)

Het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) is een onderwijs breed steunprogramma gericht op herstel en ontwikkeling van het onderwijs en op het inhalen/compenseren van vertragingen ontstaan door de gevolgen van het coronavirus. Vanuit de rijksoverheid ontvangt de gemeente Nissewaard inzake het NPO voor de bestedingsperiode augustus 2021 tot en met juli 2025 (periode is met 2 jaar verlengd) een bedrag ad € 1.535.976.
Het betreffen specifieke middelen. In samenwerking met scholen en lokale partijen kan ondersteuning worden ingezet en maatregelen worden getroffen om onderwijsvertragingen in te halen. Hierbij gaat het om ondersteuning op cognitief, executief, sociaal en emotioneel vlak. Het gaat om een aanvulling op de interventies die scholen reeds nemen. Aangezien het een specifieke uitkering betreft, wordt het restant aan middelen in 2022 ad € 1 miljoen overgeheveld.

Aangezien het een doeluitkering betreft is deze post per saldo neutraal in de jaarstukken 2022 opgenomen. Tegenover het incidentele voordeel op de lasten ad € 1 miljoen staat een even groot incidenteel nadeel op de baten ad € 1 miljoen.  

• Wet Kinderopvang (SD) (incidenteel voordeel op de lasten ad € 98.000)

Het budget Wet Kinderopvang kent een structureel voordeel op de lasten ad € 98.000. Dit voordeel wordt verklaard doordat de prognose voor sociaal medische indicatie (SMI) kinderopvang was gebaseerd op de realisatie van de eerste maanden van 2022. De realisatie van SMI is echter in de laatste maanden van 2022 gedaald.

In de begroting 2023/ meerjarenraming 2024-2026 van Nissewaard is een taakstelling op SMI opgenomen. De kinderen worden waar nodig en mogelijk actief doorgeleid naar andere voorzieningen en alternatieven zoals voorschoolse en vroegschoolse educatie (VVE).

• Peuterspeelzaalwerk (SD) (structureel voordeel op de lasten, in 2022 is het voordeel € 331.000; incidenteel voordeel op de baten ad € 128.000)

Het budget Peuterspeelzaalwerk kent een structureel voordeel op de lasten. Het voordeel op de lasten bedraagt € 331.000. Dit hangt samen met de middelen voor onderwijsachterstandenbeleid (OAB) die voor de periode 2019 t/m 2022 op een nieuwe manier over de gemeenten zijn verdeeld. Door deze herverdeling ontvangt de gemeente Nissewaard vanaf 2019 meer OAB-middelen. In combinatie met een meer integrale beleidsmatige benadering, wordt er financieel ook meer integraal naar de budgetten gekeken. Gezien de behoeften van onze jeugdpopulatie en het daarmee gepaard gaande grote belang op inzet op onderwijsachterstandenbeleid, vindt op deze manier uitnutting van het OAB-budget plaats. Over het structurele voordeel op peuterspeelzaalwerk wordt in de perspectiefnota 2024 nader ingegaan.  

Het budget Peuterspeelzaalwerk kent een incidenteel voordeel op de baten ad € 128.000. Dit voordeel wordt verklaard door terugvorderingen over voorgaand boekjaar.

• Reserve sociaal domein:

Het saldo op de budgetten van het sociaal domein binnen het thema Onderwijs wordt, volgens vastgesteld beleid, gestort c.q. onttrokken in/aan de reserve Sociaal Domein.